Admin
Admin
Tổng số bài gửi : 1033
Thú Nuôi : 
Age : 38
Điểm tích lũy : 6032
Đến từ : Đồng Nai
Ngày tham gia : 13/06/2008
Note : http://dh05dy.tk
 | |
Admin
Admin
Tổng số bài gửi : 1033
Thú Nuôi :
Age : 38
Điểm tích lũy : 6032
Đến từ : Đồng Nai
Ngày tham gia : 13/06/2008
Note : http://dh05dy.tk
|  Tiêu đề: Re: Kỹ thuật Tiêm chích cho Heo  Sun Aug 23, 2009 9:29 pm | |
| ∗ Chích dưới da: Phương
pháp này thường được sử dụng trên heo con cho tới
khi tách mẹ. Vị trí có thể chích được
một cách dễ dàng là ở trên vùng da
lỏng lẻo ở phía trong khuỷu chân dọc theo thành
bụng. Giữ cố định heo dễ
dàng khi giữ 2 chân sau của heo ngược lên, vị
trí chích sẽ lộ ra ở phía trong chân sau. Sử
dụng vị trí này tránh gây tổn thương đến cơ
và thần kinh. Trên heo nái có thể chích dưới da ở vùng da lỏng lẻo dưới gốc tai phía sau Để
tránh trào thuốc ra ngoài ở vị trí
chích, nên trượt kim dưới da cách xa vị trí
đâm kim vào
da trước khi bơm thuốc. Một lợi ích lớn của việc chích
dưới da để điều trị là có thể chích một lượng lớn thuốc, dung dịch v.v… vào dưới da mà không phải lo ngại có thể gây tổn thương do áp lực thuốc lớn.  
∗ Chích bắp thịt:
Đây
là vị trí chích được giới thiệu thường xuyên
nhất. Thuốc đưa vào bắp thịt thường được hấp
thu vào trong máu nhanh hơn so với chích dưới da.
Để tránh trào thuốc ra ngoài từ vị trí
chích, nên kéo
da qua một bên trước khi đâm kim, sau đó đâm
kim vào và bơm thuốc vào. Khi rút kim ra
thì da sẽ bật trở lại vào vị trí cũ, bao phủ vết
chích trong cơ và giữ thuốc toàn bộ ở trong con
vật. Trên
heo choai, nhiều tổn thương có thể xảy ra nếu không
chích đúng kỹ thuật. Việc chích những thuốc dễ
gây kích thích ở gần với dây thần kinh chi
phối hoạt động của chân sau có thể
dẫn tới đi cà nhắc và trong một số trường hợp gây
liệt chân. chọn vị trí chích sạch để chích
sẽ làm giảm những nguy cơ gây áp xe. Nếu gây
áp xe khi chích vào vùng cơ đùi hoặc
những vùng cơ khác sẽ làm phá huỷ
vùng cơ đó và có thể phải cắt bỏ. Do
đó, vùng cổ là vị trí thích hợp để
chích trên heo mọi lứa tuổi. Nên chích thẳng
vào vị trí phía bên cổ và phía
sau tai. Phải chú ý không được chích thuốc
vào mỡ vì sau đó thuốc sẽ được hấp thu vào
máu rất kém. Khi
chích bắp thịt phải sử dụng đúng cỡ kim để đảm bảo thuốc
được đưa vào trong cơ. Độ dài kim được quyết định bởi độ
tuổi của heo. Kim 0.5 inch được chỉ định để chích bắp cho heo
con tuy nhiên nó không phù hợp chút
nào khi chích cho heo nái.
 Lượng
thuốc mà có thể an toàn khi chích
vào cơ cũng được quyết
định theo kích cỡ heo. Trên heo con, 1 - 2ml/ 1 vị
trí chích là vừa đủ. Trên
nái, lượng thuốc là 5 - 10ml/ 1 vị trí
chích. Nếu phải chích một lượng thuốc
lớn hơn quy định, phải chia liều để chích vảo nhiều vị
trí. Liều thuốc lớn khi
chích vào một vị trí có thể gây tổn
thương cho cơ do sự chèn ép và làm thuốc
hấp thu chậm.
 Khi
chích bắp, có một mẹo nhỏ là hãy kéo
ngược pitong lại sau khi đâm kim vào con vật để chắc chắn
rằng kim không đi vào mạch máu. Đối với một số
thuốc như là Procaine Penicillin G có thể gây chết
nếu chích trực tiếp vào mạch máu thay vì
chích vào cơ. ∗ Chích xoang bụng: Đường
đưa thuốc này trong điều trị thường được tránh bởi
vì nhiều biến chứng có thể xảy ra. Khi đâm kim
vào trong xoang bụng có thể đâm kim vào cơ
quan nội tạng và những thuốc gây kích thích
khi tiêm vào có thể gây viêm
phúc mạc. Hơn nữa, một số cơ quan nội tạng dính
vào thành bụng hoặc dính vào nhau có
thể dẫn đến những vấn đề sinh sản sau đó. Đường chích
vào xoang bụng chỉ nên sử dụng khi có sự chỉ định
và hướng dẫn của bác sĩ thú y. ∗ Chích tĩnh mạch: Không
có nhiều những tĩnh mạch nông có thể tìm
thấy dễ dàng trên heo. Tĩnh mạch tai là vị
trí thích hợp, nhưng khó để đâm kim
vào. Do đó, phương pháp này ít được
sử dụng, phương pháp này thường được sử dụng nhất trong
trường hợp gây mê, chích thuốc bổ hoặc truyền dịch
trợ sức trợ lực bởi vì thuốc được chuyển rất nhanh đến những cơ
quan cần tác động. Nhưng phương pháp này rất dễ
gây nguy hiểm cho heo, do đó, chỉ áp dụng theo sự
chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ thú y. Một
vài yếu tố ảnh hưởng từng phương pháp chích
riêng biệt khi chích thuốc. Những yếu tố này bao
gồm: 1. Độ tuổi và kích cỡ heo. 2. Phương pháp giữ cố định. 3. Loại thuốc chích. 4. Liều lượng khi chích. 5. Tính chất của thuốc (độ nhớt và lỏng). 6. Đường đưa thuốc được chỉ định. Đối
với heo nhỏ thì việc cố định được dễ dàng và khi
giữ cố định tốt thì việc chích cũng dễ dàng hơn.
Bởi vì cơ của heo con nhỏ hơn cơ của heo choai nên phải
chắc chắn là chích vào trong cơ khi dùng
phương pháp chích bắp thịt. Đối với heo lớn (trên
25 kg), nái trưởng thành và đực giống thì
khó khăn hơn khi cố định nhưng vị trí có thể
chích được cũng lớn hơn vì cơ của chúng lớn hơn.
Chỉ định đường đưa thuốc khi điều trị phải theo dõi để
tránh dư thuốc. Liều lượng và độ nhớt của thuốc ảnh hưởng
đến vị trí chích và sự lựa chọn cỡ (đường
kính) và độ dài của kim. Số kim được quyết định
bởi độ lớn và độ dài của kim, số kim càng lớn
thì đường kính của kim càng nhỏ.
Khi chích thuốc nhớt và đặc thì cảm giác
chung thường có xu hướng chọn kim có đường kính
lớn. Tuy nhiên, trong thực tế hiện nay có một loại kim
mà người chăn nuôi dùng phổ biến là số kim
không theo quy định này, số kim tỷ lệ thuận với độ
dài và đường kính của kim.Tuy
nhiên, việc lựa chọn kim có đường kính nhỏ nhất
(có thể là cỡ kim lớn nhất) trong khi chích
có thể sẽ cho hiệu quả điều trị nhanh hơn. Những kim này
sẽ gây tổn thương nhỏ nhất cho heo và gây stress
ít nhất. Ngoài ra, vết chích nhỏ sẽ làm
giảm sự trào thuốc ra từ vết chích. ∗ Lựa chọn kim chích: Nhiều
loại cỡ (đường kính) và độ dài kim có thể
sử dụng được đối với lứa tuổi heo đó. Nói chung, khi
chích nên sử dụng những kim có mũi kim ngắn nhất
và số kim lớn nhất (đường kính nhỏ nhất) mà
yêu cầu kĩ thuật cho phép. Tuy nhiên độ dài
tăng lên, giảm số kim thì mũi kim sẽ cứng hơn và
giảm khả năng bị cong và gãy kim. Có
2 loại kim có thể sử dụng để chích là kim sử dụng
một lần và kim sử dụng nhiều lần. Kim dùng nhiều lần
làm bằng inox còn kim dùng một lần không
làm bằng sắt nguyên chất. Kim inox cứng hơn kim sử dụng
một lần nhưng giá ban đầu đắt hơn, tuy vậy chúng
có thể sử dụng lại nhiều lần. Khi mũi kim bị cùn
thì có thể mài nhọn lại. Kim sử dụng nhiều lần
có thể kinh tế hơn so với kim sử dụng một lần. Kim
sử dụng một lần giá mua ban đầu rẻ hơn nhưng dễ gãy
và không mài lại được. Một số người chăn nuôi
thay kim sau mỗi lần chích một con heo, lợi ích của việc
sử dụng kim chích một lần là loại trừ tối thiểu sự
lây lan bệnh. Ví dụ, trong đàn heo có vấn đề
kí sinh trùng đường máu thì việc thay kim
giữa mỗi lần chích một con heo là rất quan trọng để đề
phòng sự lây lan của bệnh. ∗ Lựa chọn ống chích: Một
vài loại ống chích khác nhau có thể được sử
dụng để chích. Lựa chọn ống chích đúng sẽ đảm bảo
kĩ thuật chích đúng và những vẫn đề xảy ra khi
chích được hạn chế tối đa. Tuy nhiên ống chích cũng
gồm 2 loại chính là ống chích dùng 1 lần
và ống chích có thể sử dụng lại. Ống
chích sử dụng một lần được làm bằng nhựa cứng nên
giá thành thấp nhưng phải đầu tư nhiều lần. 
Ống chích sử dụng nhiều lần được chế tạo
từ thủy tinh, hợp kim và cao su. Hiện này có ống chích tự động hoặc trên cán
pitông có chia liều lượng chích là phổ biến nhất.
Tuy nhiên, có một số loại ống chích tự động được sử dụng nhiều.
Loại ống chích tự động có thể điều chỉnh liều lượng chích từ 1 - 5ml mỗi lần
bơm thuốc. Lợi ích của ống chích tự động là điều chỉnh liều và chích thuốc
nhanh. Nó rất thuận tiện và tiết kiệm thời gian để chỉnh liều và tiến hành
chích khi phải chích số lượng heo lớn ở cùng độ tuổi.
∗ Bảo quản ống chích: Đối
với những ống chích sử dụng nhiều lần
thì việc bảo quản là rất quan trọng. Phải chú
ý làm sạch và sát trùng kỹ ống
chích trước và sau khi chích. Cách tốt nhất
để làm sạch là tháo rời từng bộ
phận của ống chích rồi rửa chúng bằng nước ấm và
nước xà bông. Sau khi làm sạch
xong, sát trùng từng bộ phận tiếp tục rửa qua nước sạch
để làm sạch chất sát
trùng còn dư. Việc vệ sinh sát trùng kĩ rất
quan trọng nếu phải chích vaccin
sống, khi đó chất sát trùng có thể giết
chết vi trùng trong thành phần của
vaccin làm cho chúng mất tính gây bệnh.
Ngoài ra có thể luộc những bộ phận của
ống chích trong nước nóng cũng là cách
sát trùng tốt. Chú ý không để
quá nóng
đối với những bộ phận nhựa và cao su của ống chích. Sau
khi đã làm
sạch và sát trùng chúng ta phải bảo quản
kĩ, có thể bôi một ít dầu sạch vào
pitông
hoặc một ít Glyxerin rồi mới cho vào ống thuỷ tinh.
Không được bảo quản
ống chích đã làm sạch và sát
trùng trên giá bẩn ở trong chuồng heo.
∗ Khi chích yêu cầu
thực hiện theo những bước sau:
1. Giữ cố định heo một cách chắc chăn.
2. Chọn liều chích đúng trên ống chích.
3. Vị trí chích trên heo, vị trí sạch và sát trùng
bằng cồn, iod, hoặc chất sát trùng khác.
4.
Đảm bảo không có bọt khí xuất hiện trong ống chích.
5.
Đâm kim vào con heo nhanh và chắc chắn.
6. Thuốc được đưa vào một cách
nhanh chóng (ép pitông).
7. Ép chặt pitông xuống trong khi rút kim ra.
8. Thả pitông ra và chuẩn bị lần
chích tiếp theo. Đôi khi nên kiểm tra ống chích và điều chỉnh liều lượng để đảm bảo
rằng không có bị vỡ hoặc bị thay đổi.
-
- -
Edited & uploaded by
Phan Vũ Hải - HUAF
Source: Nguyễn Đức Nho; University of Florida,
www.uky.edu; Auburn University, www.aces.edu
|
| |
|
