Công nghệ cấy truyền phôi bò sữa cao sản

Cả nước ta hiện có khoảng trên 4 triệu con bò sữa và bò thịt. Tuy số lượng đàn bò không phải nhỏ, nhưng năng suất sản lượng thịt và sữa rất thấp. Nếu đem so với các nước phát triển mạnh về chăn nuôi bò thì sản lượng sữa giống bò của ta một chu kỳ chỉ bằng 1/3. Tầm vóc bò lại nhỏ, rất cần cải tạo. Công nghệ cấy truyền phôi là một công trình khoa học lớn để nâng cao chất lượng bò của nước ta. Từ những năm 1990, công nghệ cấy phôi đã được những nhà khoa học của Viện Chăn nuôi (Bộ NN-PTNT) nghiên cứu và cho đến nay đã đạt được những kết quả rất tốt đẹp. Ông Hoàng Kim Giao- Phó Viện trưởng Viện Chăn nuôi cho biết: Công nghệ cấy phôi giúp cho bò được nâng cao về chất lượng, số lượng, rút ngắn thời gian tạo giống, nâng cao khả năng chống bệnh cho bò, bảo tồn giữ gìn con giống... Chẳng hạn một con bò sữa 1 năm chỉ cho một con, nếu nhờ công nghệ phôi có thể cho tới 50, 100, thậm chí 500 con bò tùy theo trình độ. Trước đây để tạo một giống mới người ta thường phải mất khoảng 30-40 năm, nay nhờ công nghệ cấy phôi thời gian sẽ được rút ngắn chỉ còn 1/2 thậm chí 1/3 thời gian. Tuy nhiên, không phải con bò nào cũng có thể cho phôi. Những con cho phôi được là những con bò có chất lượng tốt, khỏe mạnh, năng suất cao. Hiện nay, Viện Chăn nuôi đã đưa hơn 80 con bê được sinh ra từ công nghệ phôi triển khai tại một số tỉnh như Hà Tây, Hà Nội, Vĩnh Phúc... qua thời gian nuôi dưỡng, theo dõi cho thấy đạt hiệu quả rất cao. Vậy công nghệ cấy truyền phôi hiểu nôm na là thế nào? Phôi được tạo ra từ trứng của cá thể bò mẹ A (sau khi được thụ tinh trong hoặc ngoài cơ thể mẹ) đem cấy truyền cho cá thể bò mẹ B, phôi vẫn sống, phát triển bình thường nếu trạng thái sinh sản của bò mẹ B phù hợp với bò mẹ A hoặc phù hợp với tuổi phôi. ở đây, xin đề cập tới kỹ thuật cấy truyền phôi bò không qua phẫu thuật. Cấy truyền phôi tức là phải đưa phôi đang ở bên ngoài vào cơ thể bò nhận phôi. Nguyên tắc là phôi lấy ra ở vị trí nào thì lúc cấy phải trả vào đúng vị trí đó. Kỹ thuật này chỉ được áp dụng với những con cái đã động dục được 6-8 ngày.

Đưa phôi vào cọng rạ: Yêu cầu cọng rạ phải sạch và thường cắt đi 1-2 cm để vừa với súng phôi. Hút phôi vào cọng rạ. Trong quá trình thao tác nên chú ý không được để ướt nút cotton, vì nếu không quá trình hút không thể thực hiện được. Phôi khi đã ở trong cọng rạ thì giữ cọng rạ luôn ở tư thế nằm ngang, tránh tác động của ánh sáng và nhiễm khuẩn cho đến lúc lắp vào súng. ..

Chuẩn bị bò nhận phôi: Bò nhận phôi đã được phát hiện động dục trước. Trước khi cấy, bò được khám để xác định thể vàng, chất lượng thể vàng. Đánh dấu vị trí của thể vàng, bên phải hoặc trái để tiến hành cấy truyền phôi vào cùng bên. Tiêm thuốc gây tê vùng khum đuôi, liều lượng tùy theo thuốc. Khi chọn cặp cho - nhận chú ý cặp này phải tương đồng về trạng thái sinh lý, sinh dục để nâng cao tỷ lệ đậu thai... Điều lưu ý là khi thao tác cấy truyền phôi: Để đảm bảo vô trùng, khi súng cấy phôi đến lỗ cổ tử cung, vỏ nilon ngoài cùng mới được chọc thủng để súng qua lỗ thủng của túi đi vào trong. Đưa súng cấy phôi qua cổ tử cung. Khi đầu súng đã vào đúng vị trí, lúc đó người kỹ thuật viên mới bơm phôi. Khi thao tác phải nhanh, nhẹ nhàng. Thời gian cấy phôi càng nhanh càng tốt. Cố gắng trong khoảng 1-3 phút là tốt nhất...